مقدمه
کامپوزیتهای دندانپزشکی طی دو دهه اخیر به دلیل زیبایی بالا، استحکام مناسب و امکان ترمیمهای کمتهاجم به یکی از پرکاربردترین مواد ترمیمی تبدیل شدهاند. پیشرفت فناوری نانو، تغییرات در رزینهای پایه و بهبود سیستمهای فیلر باعث شده است برندهای مختلفی با عملکرد متفاوت وارد بازار شوند. انتخاب بهترین کامپوزیت نیازمند شناخت ویژگیهای فنی، ساختار رزینی، نوع فیلر، پایداری رنگ و میزان پولیشپذیری آنهاست. در این مقاله، برترین کامپوزیتهای حال حاضر بازار را از دیدگاه علمی و کلینیکی بررسی میکنیم.
معیارهای انتخاب کامپوزیت برتر
۱. نوع رزین پایه (Resin Matrix)
رزینهای رایج مانند Bis-GMA، UDMA و TEGDMA هرکدام رفتار مکانیکی متفاوتی ایجاد میکنند.
- Bis-GMA: ویسکوزیته بالا، استحکام خوب، انقباض کمتر.
- UDMA: سیالیت بهتر، انقباض پلیمریزاسیون کمتر.
- TEGDMA: برای رقیقسازی، اما همراه با انقباض بیشتر.
کامپوزیتهای جدید معمولاً از ترکیب بهینه این رزینها برای رسیدن به توازن بین استحکام و پرداختپذیری استفاده میکنند.
۲. ساختار و سایز فیلر
فیلرها تا ۸۰ درصد حجم کامپوزیت را تشکیل میدهند و نقش کلیدی دارند.
- نانوهیبرید: بهترین توازن بین استحکام، پولیشپذیری و ماندگاری.
- میکروفیلد: زیبایی عالی و پولیش فوقالعاده، اما استحکام کمتر.
- نانوفیلد: مقاومت سایشی بالا و صیقلی شدن ماندگار.
۳. پایداری رنگ و مقاومت به رنگپذیری
کامپوزیتهای با فیلر یکنواخت و رزینهای اصلاحشده کمتر تغییر رنگ میدهند.
برندهای معتبر از سیستمهای اتصال فیلر–رزین پایدارتر استفاده میکنند تا رنگپذیری به حداقل برسد.
۴. انقباض پلیمریزاسیون
هرچه انقباض کمتر باشد احتمال میکرولیکیج و حساسیت بعد از درمان کاهش مییابد. کامپوزیتهای جدید Bulk Fill معمولاً انقباض کنترلشدهتری دارند.
بهترین کامپوزیتهای دندانپزشکی در بازار
۱. کامپوزیت Filtek Z350 XT – 3M ESPE
یکی از محبوبترین و معتبرترین کامپوزیتهای نانوهیبرید در جهان.
مزایا:
- سایز فیلر بسیار یکنواخت
- پرداختپذیری عالی
- استحکام خمشی بالا
- ماندگاری براقیت سطح
کاربردها: ترمیم قدامی و خلفی، ونیرهای کامپوزیتی، ترمیمهای مستقیم زیبایی. پولیشپذیری و تطابق نوری فوقالعاده که باعث میشود تقریبا در تمام کیسها نتیجهای طبیعی حاصل شود.
۲. کامپوزیت IPS Empress Direct – Ivoclar Vivadent
کامپوزیت زیبایی با تونالیته رنگی گسترده برای انطباق طبیعی.
مزایا:
- اپالسانس عالی
- تطابق رنگ نزدیک به مینای طبیعی
- دوام مناسب
کاربرد: ترمیمهای زیبایی سطح بالا (قدامی). اگر بیمار خواهان نتیجه بیشازحد طبیعی باشد، این برند یکی از بهترین انتخابهاست.
۳. کامپوزیت G-aenial – GC
این کامپوزیت توسط بسیاری از متخصصان به دلیل زیبایی و سیالیت مناسب محبوب است.
مزایا:
- فیلرهای میکروهیبرید با طراحی جدید
- بدون حس پلاستیکی
- پرداخت آسان
کاربرد: قدامی و خلفی.بهویژه در مواردی با لایهگذاری متعدد نتیجه بسیار خوبی میدهد.
۴. کامپوزیت Tetric EvoCeram – Ivoclar
نسل جدید نانوهیبرید بسیار مقاوم.
مزایا:
- مقاومت بالا در برابر سایش
- انقباض پلیمریزاسیون کم
- طیف رنگی گسترده
کاربرد: ترمیمهای خلفی با تحمل فشار بالا.
۵. کامپوزیتهای Bulk Fill (مانند Filtek Bulk Fill – 3M)
طراحی شده برای قرارگیری در ضخامتهای بیشتر بدون کاهش کیفیت پلیمریزاسیون.
مزایا:
- انقباض کمتر
- سرعت کار بالا
- نفوذ نور مناسب تا عمق ۴ میلیمتر
کاربرد: ترمیمهای خلفی و مواردی که سرعت کار اهمیت دارد.
6. معرفی کامپوزیت هامرز (Hamerz)– تولید ایران
کامپوزیت نانوهیبریدی / یونیورسال، مناسب ترمیمهای مختلف کلاس I تا V است.
مزایا:
- شرینکیج (انقباض هنگام پلیمریزاسیون) پایین
- ذرات سیلیکا بسیار ریز دارد (طبق مشخصات مدل نانو-هیبیرید) AlfaDent
- رادیواپک است، یعنی در رادیوگرافی قابل تشخیصتر است
- مدل یونیورسال هامرز شیدهایی مثل A1, A2, A3, A3.5, B1، OM2 دارد
- تولید داخل ایران: این موضوع میتواند مزیت هزینه، دسترسی و خدمات پسفروش را داشته باشد.
- دارای مدل فلو به نام Hamerz EDGE Flow
- در سرنگ ۲ گرمی عرضه میشود.
جمعبندی
بهترین کامپوزیت برای هر دندانپزشک بسته به نیازهای زیبایی، نوع ترمیم، توانایی لایهگذاری و تجربه کلینیکی متفاوت است. با این حال، برندهای مطرح مانند 3M، Ivoclar و GC از نظر فنی و دوام بالاترین امتیازات را دارند. اگر به دنبال یک کامپوزیت ساخت داخل هستید، کامپوزیت Hamerz پیشنهاد هانا طب به شماست. قطعا انتخاب یک کامپوزیت درجهیک نهتنها کیفیت درمان را ارتقا میدهد بلکه باعث رضایت بیشتر بیمار و افزایش طول عمر ترمیم میشود.